Op 8 maart is het wereldvrouwendag!
Daar kunnen wij als wereldwijven natuurlijk niet zomaar aan voorbij gaan. Het gaat immers om het vieren van de heldinnen van gisteren, van vandaag en van de toekomst.
Het gaat om vrouwen in het algemeen en om vrouwen die wereldwijd strijden voor vrijheid, tolerantie en gelijkheid. Maar hoe en waar is het initiatief eigenlijk ontstaan? En waarom 8 maart?
Daarvoor moeten we terug naar het begin van de 20e eeuw, 1908 om precies te zijn. Plaats: New York. 15.000 vrouwen uit de kledingindustrie legden op 28 februari hun werk neer en liepen door de straten van New York. Onder het mom van ‘Bread and Roses’ vochten ze voor stemrecht en gelijke betaling en protesteerden tegen de harde werkomstandigheden van de textielindustrie.
Uitbuiting in de textielindustrie
Veel van deze vrouwen waren jonge immigranten die naar de Verenigde Staten waren gekomen voor een beter leven. Het tegenovergestelde was waar gebleken. Uitbuiting was volop aan de orde. Hun werkomgeving was minder veilig dan die van hun mannelijke collega’s, ze verdienden stukken minder en kregen ook nog eens vaak te maken met seksuele intimidatie. En dat terwijl deze vrouwen thuis ook nog een tweede shift moesten draaien als spil van hun gezin. Schoonmaken, wassen, koken, zorg voor de kids enzovoort.
Maar een jaar later was er maar bitter weinig veranderd…
De Socialistische Partij van de Verenigde Staten zag dat ook en riep de dag uit tot Nationale vrouwendag. Maar het was Clara Zetkin, feministe van het eerste uur, die dag tot een Internationale aangelegenheid maakte door het plan voor te stellen op de International Conference of Working Women in Kopenhagen in 1910. Daar waren honderd vrouwen uit zeventien landen aanwezig die het idee unaniem goedgekeurden.
Brood, vrede en rozen
En zo werd in 1911 de eerste Wereldvrouwendag gevierd in Oostenrijk, Denemarken, Duitsland en Zwitserland. De vaste datum 8 maart kwam echter pas toen in 1917 in Rusland door de enorme crisis waar het land zich in bevond na de eerste Wereldoorlog en door het Tsarisme, de vrouwen uit de textielindustrie in Sint Petersburg staakten ‘brood en vrede’ eisten. Deze vrouwen namen de hele stad in en de Russische Revolutie startten. Ze kregen steun van mannelijke arbeiders door massastakingen en na een week gaf de Tsaar zijn troon op en kende de voorlopige regering stemrecht toe aan vrouwen.
Toen er in 1911 ook nog eens brand uitbrak in een textielfabriek in New York waar 140 vrouwen de dood vonden, werd pas echt duidelijk hoe beroerd de werkomstandigheden in de textielindustrie waren. Een gevaar dat veel vrouwen op het Zuidelijk halfrond nog iedere dag lopen. Ongelooflijk toch?
Van China en Rusland tot Amerika en Nederland
8 maart werd pas in 1975 de officiële datum toen de Verenigde Naties de dag tot Wereldvrouwendag verklaarden. Het wordt inmiddels in veel landen gevierd, al viert men dat natuurlijk overal anders. In Rusland bijvoorbeeld is het een officieel feestdag waarop mannen boeketten bloemen kopen voor de vrouwen in hun omgeving. In China krijgen vrouwen een halve dag vrij en in de Verenigde Staten is de dag ook meteen de start van ‘Women’s History Month’. De president (al weet ik niet wat Trump gaat doen…) eert traditiegetrouw ieder jaar de prestaties van Amerikaanse vrouwen.
In 54 landen wordt op 8 maart door vrouwen nog steeds gestaakt en marcheren ze in grote getale door de straten. Het onrecht waartegen wordt geprotesteerd is enorm divers. Van seksueel geweld en de ontkenning van transseksuelen tot het scheiden van kinderen en hun migrantenmoeders. racisme in bedrijven en de overheid, armoede, recht op zelfbeschikking, gendergelijkheid en nog veel meer.
Wereldvrouwendag anno 2019
Het internationale thema van dit jaar is #BALANCEFORBETTER en gaat over gendergelijkheid. In plaats van ‘Bread and Roses’ is de slogan nu ‘Better the balance, better the world’. In Nederland heeft 8 Maart nog een eigen thema, namelijk HELDINNEN. Als Wereldwijven trekken we het echter nog iets breder en hebben wij als thema voor de maand Maart: CLOSE THE GAP.
Want hoe zit het eigenlijk met de economische, maatschappelijke en sociale verschillen tussen mannen en vrouwen in China, Japan of Afrika en de VS? Hoe werkt die balans tussen de sekses in een andere cultuur?
Maar ook tussen zwart en wit bestaan er wereldwijd enorme verschillen. En wat dacht je van arm en rijk? De rijkste 1% van de wereld bezit nog altijd 50 % van het vermogen in de wereld!
Heb je zelf wel eens meegemaakt dat je anders werd behandeld of minder werd betaald dan je mannelijke collega? En hoe zit dat bij jouw buitenlandse collega’s?
Wie zijn de heldinnen van deze tijd die de gaten proberen te dichten door hun ‘female power’ in te zetten voor een meer duurzame, tolerante en gendergelijke samenleving?
Laat je deze maand inspireren door onze wereldwijde verhalen, volg DeWereldwijven.com en ‘Let’s Close the Gap(s)!’
