Verdrag van Istanbul ; wat staat er eigenlijk in?
We hebben allemaal gezien en gelezen dat Turkije uit het Istanbul Verdrag stapt. Maar wat is nu de inhoud van dit verdrag?
Wij hebben de belangrijkste stukken voor je uitgelicht:
Doelstellingen van het Verdrag
- Vrouwen beschermen tegen alle vormen van geweld.
- Het voorkomen van geweld tegen vrouwen
- Uitbannen van geweld en discriminatie van vrouwen
- Beleid schrijven en maatregelen nemen om slachtoffers te beschermen
- Ondersteuning geven aan organisaties die zich inzetten om slachtoffers te beschermen
- Internationale samenwerking om geweld tegen vrouwen tegen te gaan
Reikwijdte van het Verdrag
Alle vormen van geweld, waaronder ook huiselijk geweld.
Voor huiselijk geweld is bijzondere aandacht nodig.
Dit verdrag geldt zowel in vredestijd als in oorlogstijd
Grondrechten, gelijkheid en non-discriminatie
Er zijn wetten en maatregelen om vrouwen te beschermen tegen geweld.
Landen voorkomen geweld tegen vrouwen door in de grondwet te beschrijven dat iedereen gelijk behandeld wordt.
Discriminatie van vrouwen is verboden: straffen kunnen noodzakelijk zijn.
Wetten die disicriminerend zijn worden afgeschaft.
Verplichtingen van de staat en zorgvuldigheid
Landen die het verdrag hebben getekend zorgen ervoor dat ambtenaren, politie, instellingen etc. dit verdrag naleven.
Landen nemen maatregelen om geweld tegen vrouwen te voorkomen. Ze onderzoeken en bestraffen geweld tegen vrouwen.
Tevens bieden zij ondersteuning bij herstel van slachtoffers.
Genderbewust beleid
Landen zijn verplicht effectief beleid te gebruiken zodat gelijkheid tussen mannen en vrouwen gegaraneerd is.
Tevens zetten zij zich in om de eigen kracht van vrouwen te bevorderen.
Het verzamelen van gegevens en onderzoek
Landen zijn verplicht om regelmatig onderzoek te doen naar geweld tegen vrouwen en verzamelen de uitkomsten.
Zij kunnen ook ondersteuning bieden aan organisaties die onderzoek doen naar de oorzaken, gevolgen, frequentie en percentage veroordeelden.
Alle informatie die uit de onderzoeken naar voren komen, moeten beschikbaar zijn voor het publiek.
Bewustwording
Landen voeren regelmatig bewustwordingscampagnes uit.
Zij ontwikkelen programma’s die inzetten op een gelijkwaardige positie van vrouwen.
Zij werken samen met maatschappelijke organisaties en in het bijzonder vrouwenorganisaties.
Het doel is dat het publiek bekend raakt met de vormen van geweld en de gevolgen voor slachtoffers en kinderen.
Onderwijs
Op al het onderwijs wordt lesmateriaal aangeboden aan leerlingen die gaat over gelijkheid van vrouwen en mannen, respect en geweldloos oplossen van conflicten.
Dit wordt mogelijk gemaakt door landen die het verdrag hebben ondertekend.
Tevens zal er voldoende informatie beschikbaar moeten zijn bij sport, cultuur, recreatie en media om bewustwording te creëren.
Trainen van beroepskrachten
Er zijn passende trainingen voor beroepskrachten die te maken hebben met slachtoffers en/of plegers van geweld tegen vrouwen.
Hieronder valt ook de samenwerking tussen verschillende instanties.
Preventieve maatregelen en behandelprogramma’s
Plegers van geweld tegen vrouwen worden geleerd om geweldpleging te voorkomen en hun gedrag te veranderen.
Er worden progrmma’s ontwikkeld die voorkomen dat plegers van zedenmisdrijven opnieuw in de fout gaan.
Bij het ontwikkelen van deze programma’s staan de mensenrechten van slachtoffers altijd voorop.
Algemene verplichtingen
Landen die deelnemen aan het Istanbul Verdrag:
- nemen alle nodige maatregelen om slachtoffers van geweld te beschermen
- werken samen met andere organisaties om slachtoffers van geweld te beschermen
- zorgen voor een aanpak van geweld en houden rekening met de relatie tussen slachtoffers, daders, kinderen en hun ruime sociale omgeving
- zorgen voor het versterken van de eigen kracht en economische zelfstandigheid van vrouwen die het slachtoffer zijn van geweld
- houden rekening met specifieke behoeften van kwetsbare personen, met inbegrip van kinderen die slachtoffer zijn
Dit alles mag niet afhankelijk zijn van de bereidheid van het slachtoffer aangifte te doen of te getuigen tegen een dader.
De partijen ondernemen actiedie nodig zijn om ervoor te zorgen dat slachtoffers tijdig goede informatie ontvangen in een taal die zij begrijpen over de
beschikbare vormen van ondersteuning en wettelijke maatregelen.
Ondersteuning
Slachtoffers hebben toegang tot een individueel of collectief klachtenloket.
Landen zorgen voor gespecialiseerde hulpverlening voor vrouwen die slachtoffer zijn van geweld. Dit geldt ook voor hun kinderen.
Verder dient men te zorgen voor:
- voldoende opvangplaatsen voor slachtoffers en hun kinderen
- telefonische hulpdiensten
- voldoende centra’s voor forensisch onderzoek, traumaverwerking en advisering voor vrouwen die te maken hebben gehad met geweld.
- dat kinderen die getuige zijn geweest van geweld, voldoende bescherming krijgen
- dat er gestimuleerd wordt melding te maken van geweld
- dat een eventuele omgangsregeling of de voogdij niet ten koste gaat van de rechten en de veiligheid van het slachtoffer of de kinderen
Civiele rechtsgevolgen
- De partijen nemen maatregelen die nodig zijn om huwelijken, die gesloten zijn onder bedreiging met geweld, nietig of vernietigbaar zijn
Strafbaar geteld is:
- Dwang of bedreiging ernstig beschadigen van de geestelijke integriteit van een ander
- Stalking
- Vrouwelijke genitale verminking
- Gedwongen abortus of sterilisatie
- Seksuele intimidatie
- Medeplichtigheid aan geweld tegen vrouwen
Cultuur, gewoonte, religie, traditie of de zogenaamde“eer” worden niet aangemerkt als rechtvaardiging voor deze daden. Dit heeft met name betrekking op beweringen dat het slachtoffer culturele, religieuze, sociale of traditionele normen zou hebben.
Contact en gebiedsverbod voor daders
Partijen kunnen een contact- en gebiedsverbod instellen voor de dader om het slachtoffer te kunnen beschermen.
Dit met de mogelijkheid om het per direct in te laten gaan.
Er worden sancties opgelegd wanneer een dader zich niet houdt aan dit verbod.
Beschermingsmaatregelen
Partijen nemen maatregelen om slachtoffers te beschermen. Daaronder vallen ook familieleden en getuigen.
Zij worden beschermd tegen intimidatie, vergelding en de mogelijkheid dat zij opnieuw slachtoffer worden.
Het contact tussen dader en slachtoffer wordt in de rechtzaal vermeden.
Voor kinderen die getuige zijn geweest van geweld, of zelf geweld hebben ondervonden worden speciale maatregelen getroffen.
Gendergerelateerde asielverzoeken
Gendergerelateerd geweld tegen vrouwen wordt gezien als vervolging.
Wanneer dit wordt vastgesteld krijgen zij de status van ‘vluchteling’.
Toezicht op de juiste uitvoering van dit verdrag
GREVIO (groep van deskundigen) houdt toezicht op de uitvoering van dit verdrag.