In deze serie nemen wij je mee over de grens: van de straten van Paramaribo tot de pleinen in Rome en Rusland.
Wat betekent 8 maart in de rest van de wereld, wordt er gevierd of gestreden? En: kunnen wij daar niet iets van leren?
Deze serie met blogs wordt ook bewaard in de Koninklijke Bibliotheek; immers de site is digitaal erfgoed. En dat is mooi. Wat dat maakt deze serie niet alleen voor vandaag maar ook voor morgen en toekomstige generaties.
Internationale Vrouwendag in Rusland
“Bloemen, stilte en verzet in de schaduw van de staat”
In Rusland is 8 maart een officiele feestdag. Die dag is stevig verankerd in het publieke leven maar de oorspronkelijke feministische betekenis is vrijwel verdrongen door bloemen, cadeaus en staatsretoriek. Mannen geven bloemen aan collega’s, vrouwen, partners en buurvrouwen. De media toont dan ook volop beelden van vrouwen met tulpen en poezie.
Toch zit onder die ogenschijnlijke vrolijkheid ook een diepe spanning want vrouwen in Rusland worden dagelijks geconfrotneerd met seksisme in werk onderwijs en media. Huiselijk geweld wordt vaak niet vervolgd en er is een groeiend wettelijke ongelijkheid. De vrouwenrechten staan wel degelijk onder druk in Rusland.
Daarom is Internationale Vrouwendag in Rusland ook wel een dag van stil verzet.
Feministen en Internationale Vrouwendag Rusland
Feministische activisten in Rusland gebruiken Internationale Vrouwendag als een moment van bewustwording en verzet ondaks het risico op arrestatie of vervolging.
Zo zijn er jaarlijks straatprotesten in kleine groepen, vaak zonder toestemming maar ook online campagnes zoals #8марта en #нетнасилию (geen geweld). Daarnaast zie je regelmatig steunacties voor vrouwen in detentie.
In 2022 werd de aandacht verleg naar vrouwelijke slachtoffers van de oorlog in Oekraïne met dappere statements zoals:
#Nietinonzenaam – geen oorlog, geen onderdrukking van vrouwen.
Repressie reeel in Rusland
De Russische overheid houdt de feministische bewegingen nauwlettend in de gaten. Veel organisaties worden bestempeld als ‘buitenlandse agenten’ en demonstraties worden vaak uiteengedreven. Toch zijn er nog moedige groepen acties zoals Feminist Anti-War Resistance, Zon Prava en Nasiloi.net
Wat kunnen wij leren van Internationale Vrouwendag Rusland
Rusland laat zien dat een Internationale Vrouwendag kan worden overgenomen, geneutraliseerd en toch weer opnieuw worden geclaimd. Achter de bloemen en staatsboodschappen schuitl een onderdrukte maar niet gebroken vrouwenbeweging. Iedere stille postkaart, elke paars lint op een hek is een daad van moed.
