Internationale Vrouwendag in Pakistan
“De Aurat Mars: wanneer vrouwen de straat opeisen”
Vrouwenrechten in een patriarchale context
Pakistan is een land waar vrouwenrechten onder druk staan. Vrouwen hebben te maken met systemische ongelijkheid, huiselijk en seksueel geweld, kindhuwelijken, beperkte toegang tot onderwijs en arbeid, en vaak nauwelijks zeggenschap over hun eigen lichaam. Toch is Pakistan ook het land van activisten, juristen, schrijvers en jonge feministen die zich uitspreken en dat doen ze steeds vaker op 8 maart.
Sinds 2018 is Internationale Vrouwendag in Pakistan nauw verbonden met de Aurat Mars (Vrouwenmars), een jaarlijks protest dat zowel lof als haat oproept. “Aurat” betekent “vrouw” in het Urdu, en de mars is een openlijk feministisch evenement in een land waar het woord ‘feminisme’ door velen als westers, radicaal of zelfs ‘immoreel’ wordt bestempeld.
De Aurat Mars: moed op straat
In 2018 begonnen jonge activisten in Karachi met een mars op 8 maart. Inmiddels wordt de Aurat Mars gehouden in meerdere steden zoals Lahore, Islamabad, Multan en Hyderabad. De deelnemers eisen aandacht voor:
Seksuele en huiselijke geweldpreventie
Reproductieve rechten
Recht op werk en onderwijs
Gendergelijkheid in beleid en wetgeving
Erkenning van LHBTI+-personen
Opvallend is dat de deelnemers vaak jonge vrouwen zijn, maar ook mannen, transpersonen en ouderen lopen mee. De sfeer is strijdvaardig, creatief en openlijk politiek. Met slogans als “Mera jism, meri marzi” (“Mijn lichaam, mijn keuze”) wordt aandacht gevraagd voor zeggenschap over het eigen lichaam; een leus die fel is bekritiseerd door conservatieve kringen, maar symbool werd voor een bredere strijd.
Controverse en backlash
De Aurat Mars heeft geleid tot hevige discussies in de media en politiek. Conservatieve politici, islamitische geestelijken en rechtse media beschuldigen de organisatoren van “onfatsoenlijkheid”, “anti-religieuze motieven” en “het verspreiden van westerse ideeën”.
In 2020 werd een nepvideo verspreid waarin zou blijken dat deelnemers “godslasterlijke leuzen” riepen. Dit leidde tot doodsbedreigingen tegen de organisatoren. In sommige steden zijn marsen verboden of fysiek aangevallen door tegenprotesteerders. Ondanks deze dreiging blijven vrouwen zich uitspreken.
“De Aurat Mars is geen aanval op cultuur of religie. Het is een oproep tot rechtvaardigheid, veiligheid en vrijheid. Wij willen leven, niet overleven.”
– Rimmel Mohydin, journalist en activist
Feminisme in Pakistan: verleden en heden
Hoewel feminisme in Pakistan vaak als nieuw wordt gezien, kent het land een lange geschiedenis van vrouwenstrijd. In de jaren 1980 verzetten vrouwen zich onder leiding van het Women’s Action Forum tegen dictator Zia-ul-Haq en zijn shariawetten die vrouwen ernstig beperkten. De strijd tegen de zogeheten Hudood Ordinances , wetten die overspel en verkrachting vrijwel gelijkstelden, is een historisch voorbeeld van Pakistaanse vrouwenbewegingen.
Vandaag de dag zijn er tientallen grassrootsorganisaties actief die zich inzetten voor vrouwenrechten, zoals Aurat Foundation, Girls at Dhabas en Digital Rights Foundation. Sociale media spelen een sleutelrol in het zichtbaar maken van genderongelijkheid en het mobiliseren van solidariteit.
Beeldmateriaal
📺 Aanbevolen video’s:
Wat kunnen wij leren?
Internationale Vrouwendag in Pakistan is geen vanzelfsprekendheid; het is een daad van verzet, lef en solidariteit. De vrouwen van de Aurat Mars laten zien dat je zelfs in een conservatieve, gevaarlijke context kunt opstaan. Hun strijd herinnert ons eraan dat vrouwenrechten niet universeel gewaarborgd zijn, en dat elke stem telt.
