Nachtelijke fietstochten: signaal tegen geweld op vrouwen

Afgelopen nacht werden in verschillende Nederlandse steden fietstochten georganiseerd langs plekken waar vrouwen zich onveilig voelen. Niet om sportief bezig te zijn, maar om een confronterende boodschap te geven: vrouwen voelen zich structureel onveilig in hun eigen omgeving.

Waar media vaak blijven hangen bij “een ludieke actie”, laat Internationale Vrouwendag zien dat dit veel dieper gaat. Deze tochten raken aan de kern van onze missie: stop geweld tegen vrouwen. Want zolang vrouwen ’s avonds een omweg moeten maken of de fiets laten staan uit angst voor intimidatie of geweld, kunnen we niet spreken van een vrije en gelijkwaardige samenleving.

Onveiligheid is dagelijkse realiteit

Uit de recent gepubliceerde cijfers van het CBS blijkt dat bijna de helft van de jonge vrouwen plekken in hun eigen buurt vermijdt. Het gaat niet om uitzonderingen, maar om een alledaagse realiteit. Donkere parken, slecht verlichte straten, tunnels of bushaltes worden door veel vrouwen ontweken.

Deze fietstochten maken zichtbaar wat vrouwen al jaren ervaren: de openbare ruimte is niet voor iedereen even veilig. Waar mannen meestal zonder nadenken een route kiezen, maken vrouwen voortdurend onbewuste risico-afwegingen.

Geweld tegen vrouwen: een breed spectrum

Veiligheid gaat verder dan de straat alleen. Geweld tegen vrouwen manifesteert zich op verschillende manieren:

  • Straatintimidatie: nageroepen worden, gevolgd worden, ongewenste opmerkingen.

  • Huiselijk geweld: vaak onzichtbaar, maar in Nederland één van de grootste oorzaken van onveiligheid.

  • Femicide: iedere acht dagen wordt in ons land een vrouw vermoord, vaak door een (ex-)partner.

  • Online intimidatie: haat, bedreigingen en stalking verplaatsen zich steeds vaker naar het digitale domein.

De fietstochten richten zich op de openbare ruimte, maar symboliseren iets groters: geweld tegen vrouwen is systematisch en diepgeworteld.

Hoe sluit dit aan bij Internationale Vrouwendag?

Internationale Vrouwendag in Nederland draait niet alleen om 8 maart maar om een doorlopende missie: een samenleving waar vrouwen veilig en vrij zijn. Vanuit dit platform werken we aan verschillende projecten die direct verband houden met de thema’s achter deze fietstochten:

  1. Hoe veilig ben jij?
    Een project waarin vrouwen hun ervaringen met onveiligheid delen. Niet om angst te verspreiden, maar om gemeenten, organisaties en buurten te confronteren met de realiteit. Met praktische tools, bijeenkomsten en onderzoek werken we aan oplossingen die echt bij de beleving van vrouwen aansluiten.

  2. #NietMijnRecht
    Een campagne die aankaart dat vrouwenrechten onder druk staan, ook in Nederland. Het recht op veiligheid – in de eigen buurt, op straat en online – is daar een essentieel onderdeel van.

  3. Buurtvrouwen
    Door vrouwen lokaal met elkaar te verbinden, creëren we sterke netwerken waarin veiligheid bespreekbaar wordt gemaakt en gezamenlijk aan verandering wordt gewerkt.

Van fietstocht naar verandering

Het is goed dat er aandacht is voor deze fietstochten. Maar wie echt wil begrijpen wat er speelt moet verder kijken dan de symboliek. De tochten zijn geen einddoel maar een middel om zichtbaar te maken dat vrouwen elke dag keuzes maken vanuit angst.

De vraag is: wat doen we met dit signaal?

  • Gemeenten moeten concrete maatregelen nemen: betere verlichting, veilige routes, en een harde aanpak van straatintimidatie.

  • Beleidsmakers moeten geweld tegen vrouwen erkennen als structureel probleem, niet als incident.

  • Mannen moeten verantwoordelijkheid nemen: veiligheid is geen “vrouwenprobleem”, maar een gezamenlijke maatschappelijke taak.

Conclusie

De nachtelijke fietstochten laten zien wat veel vrouwen dagelijks ervaren: onveiligheid in hun eigen buurt. Internationale Vrouwendag verbindt dit signaal aan concrete actie via projecten als Hoe veilig ben jij?, #NietMijnRecht en Buurtvrouwen.

Geweld tegen vrouwen stopt niet door een symbolische tocht alleen. Het stopt pas wanneer de samenleving besluit dat veiligheid van vrouwen niet onderhandelbaar is.

Tot die tijd blijven wij ons inzetten, zichtbaar en luid, voor een Nederland waarin vrouwen niet hoeven te fietsen langs hun angst, maar door hun vrijheid.