In deze serie nemen we je mee over de grens: van de straten van Paramaribo tot de pleinen van Islamabad. Wat betekent 8 maart voor vrouwen wereldwijd? Hoe wordt het gevierd? Welke strijdpunten zijn actueel – en wat kunnen wij daarvan leren?
Deze blogs worden niet alleen gelezen, maar ook bewaard. Ze maken deel uit van het digitale erfgoed van Nederland, gearchiveerd door de Koninklijke Bibliotheek. Daarmee is deze serie niet alleen voor vandaag – maar ook voor morgen.
Internationale Vrouwendag in Canada
“Van kiesrecht tot klimaatactie: Vrouwendag in een diverse democratie”
Hoe wordt Internationale Vrouwendag in Canada gevierd?
In Canada is 8 maart geen officiële vrije dag, maar het is wél een nationale dag van bewustwording, debat en viering. Over het hele land worden rond deze datum conferenties, manifestaties, festivals, schoolprojecten en sociale campagnes georganiseerd. De dag is ingebed in bredere programma’s zoals:
Women’s History Month (oktober)
National Indigenous Peoples Day (21 juni)
En talloze lokale feministische initiatieven en onderwijsprogramma’s
Vrouwendag in Canada draait niet alleen om vrouwenrechten op zichzelf, maar om intersectionaliteit: het kruispunt van geslacht, etniciteit, klasse, seksualiteit en andere vormen van ongelijkheid. Dit betekent dat het gesprek op 8 maart vaak gaat over:
Inheemse vrouwenrechten
Economische ongelijkheid
Klimaatrechtvaardigheid en gender
Gendergerelateerd geweld en huisvesting
Trans- en non-binaire inclusie
Historische wortels
Canada kent een lange geschiedenis van vrouwenstrijd. Van het vrouwenkiesrecht in 1916 (voor witte vrouwen) tot de benoeming van de eerste vrouwelijke premier, Kim Campbell, in 1993. Maar die geschiedenis is ongelijk verdeeld: inheemse vrouwen kregen pas in 1960 stemrecht, en vrouwen van kleur moesten langer vechten voor volwaardige rechten.
De feministische beweging in Canada is stevig verbonden met vakbonden, universiteiten, grassroots-organisaties en klimaatbewegingen. Vrouwendag is een kans om al die netwerken met elkaar te verbinden.
Wat speelt er vandaag?
De thema’s van Vrouwendag verschillen per jaar en per regio. Voorbeelden van recente speerpunten:
“Every Woman Counts” (2022): Focus op vrouwen in de politiek
“Stop the Violence”: Campagnes rond partnergeweld en femicide
“No Climate Justice Without Gender Justice”: Milieubeweging en feminisme samen
“Justice for Missing and Murdered Indigenous Women” (MMIW): Een langdurige campagne voor gerechtigheid
Canada kampt met serieuze problemen op dit vlak. Inheemse vrouwen worden disproportioneel vaak slachtoffer van geweld, verdwijningen en moord. Het nationale onderzoek uit 2019 noemde dit expliciet een “vorm van genocide” – een conclusie die sindsdien leidt tot nationale dialoog, maar nog weinig structurele veranderingen.
“Vrouwendag is niet alleen een moment om te vieren, maar een kans om vastgeroeste structuren te bevragen. Van het parlement tot het politiebureau, van het klaslokaal tot de rechtbank.”
– Dr. Cindy Blackstock, inheems mensenrechtenactivist
Jongeren en nieuwe feminismen
De jongere generatie feministen in Canada is uitgesproken, digitaal vaardig en activistisch. Campagnes vinden plaats op TikTok, Instagram, Discord en in universiteitscafés. Er is veel aandacht voor:
Queer-feminisme
Disability justice
Antikapitalistisch feminisme
Verhalen van vluchtelingen en migranten
Het feminisme in Canada beweegt zich duidelijk weg van het traditionele ‘witte middenklassefeminisme’ en omarmt een bredere, radicalere visie.
Wat kunnen wij leren?
Canada laat zien hoe Internationale Vrouwendag kan uitgroeien tot een platform voor systemische verandering – als het tenminste goed ingebed wordt in onderwijs, wetgeving en activisme. De kracht van 8 maart in Canada zit in de gelaagdheid: niet alleen rechten vieren, maar ook luisteren naar wie te lang is genegeerd. Diversiteit is hier geen modewoord, maar een voorwaarde voor echte vooruitgang.
