Wat gebeurt er als we blijven toekijken? Als de overheid geen streng beleid voert, als de politie signalen blijft missen, als omstanders hun mond houden en als media de waarheid blijven verhullen? Wat gebeurt er als we geweld tegen vrouwen blijven beschouwen als een ‘privékwestie’ in plaats van een maatschappelijk probleem?
Het antwoord is eenvoudig én schokkend: dan sterven er meer vrouwen. Dan blijven duizenden vrouwen in Nederland dagelijks leven met angst, vernedering en gevaar. Dan blijft geweld tegen vrouwen een normaliteit in plaats van een uitzondering.
1. Geweld escaleert in stilte
Wanneer geweld in huiselijke kring niet wordt herkend of serieus genomen, escaleert het. Veel vrouwen zitten jarenlang gevangen in een cyclus van controle, dreiging en fysiek geweld. Zonder vroege signalering en ingrijpen worden deze situaties steeds gevaarlijker, met femicide als dieptepunt. In Nederland wordt gemiddeld elke acht dagen een vrouw gedood, meestal door een (ex-)partner. Dat cijfer daalt niet – tenzij we ingrijpen.
2. Slachtoffers raken geïsoleerd en verliezen vertrouwen
Zonder maatschappelijke steun raken vrouwen steeds meer geïsoleerd. Ze durven geen hulp meer te zoeken, uit angst dat ze niet serieus worden genomen, of erger nog: dat de situatie verergert na een melding. Slachtoffers die keer op keer ervaren dat meldingen niets opleveren, verliezen het vertrouwen in instanties. Dit maakt het steeds moeilijker om geweld vroegtijdig te stoppen.
3. Daders blijven onbestraft en gaan door
Als de politie signalen negeert, als rechters mild oordelen, en als daders geen behandeling of straf krijgen, ontstaat er een gevoel van straffeloosheid. Dit is niet alleen gevaarlijk voor het oorspronkelijke slachtoffer, maar ook voor volgende slachtoffers. Zonder interventie blijven daders patronen herhalen. Preventie verdwijnt uit beeld.
4. Jongeren groeien op in een cultuur van normalisering
Als we geweld tegen vrouwen blijven negeren, geven we een gevaarlijk signaal aan de volgende generatie. Jongeren leren wat normaal is door wat ze om zich heen zien en horen. Als de samenleving geweld tegen vrouwen niet afwijst, dan leren zij dat dit gedrag erbij hoort – of erger nog, dat je ermee wegkomt.
5. De maatschappelijke kosten lopen op
Geweld tegen vrouwen kost de samenleving miljarden euro’s per jaar – in medische zorg, politie-inzet, opvang, verloren arbeidsuren en juridische processen. Maar nog veel groter is de menselijke tol: angst, trauma, verlies van veiligheid, verlies van leven. Door niets te doen, accepteren we deze schade als onvermijdelijk.
6. Het vertrouwen in instituties brokkelt af
Elke vrouw die niet geholpen wordt, elk signaal dat wordt genegeerd, schaadt het vertrouwen in onze instituties. Slachtoffers, maar ook hun familie, vrienden en collega’s, verliezen het geloof in de overheid, de rechtspraak en de politie. Dit ondermijnt onze rechtsstaat.
#NietMijnRecht: stilzitten is geen optie
De campagne #NietMijnRecht maakt duidelijk: geweld tegen vrouwen is geen natuurverschijnsel. Het is het gevolg van onrecht, ongelijkheid en wegkijken. Niets doen is medeplichtigheid. Daarom roept het Platform Internationale Vrouwendag iedereen op – burgers, beleidsmakers, hulpverleners, journalisten – om niet te zwijgen.
In een volgend blog gaan we in op wat jij concreet kunt doen. Want verandering begint bij onszelf.
